ATLETİZMDE YETENEK SEÇİMİNDE
KULLANILAN TESTLER VE YOĞUNLUK
PARAMETRELERİ
(KOŞULAR VE ATLAMALAR)
Bir spor dalında çok yüksek düzeyde performans göstermek ve üst düzeyde başarı elde etmek için, ilgili spor dalıyla uğraşan birey ya da bireylerin gerek kalıtsal, gerek sonradan kazanılmış olan yetenek ve yatkınlıklarının o spor dalına uygun ve elverişli olması gerekir. Bu nedenle "sporda yetenek seçimi ve geliştirilmesi" performansı performansı belirleyen en önemli noktadır.
Bir spor dalına yetenek seçimi ve saptanması genelde iki aşamada olur. Birinci aşamada çocuk ve gencin spora genel yatkınlığı ve yetenekleri, genel değerler ve verilerle belirlenirken, ikinci aşamada o kişinin öngörülen spor dalına özel yatkınlığı ve yetenekleri her spor dalına özgü yetenek belirleme testleriyle saptanmaktadır.
Yetenek seçiminde kullanılacak testler ve onlardan elde edilen veriler, antrenmanlara başlama yaşı, antrenmanların planlanması, yüklenmelerin kapsamları ve antrenmanın genel sevk ve idaresindeki kararlar için dayanak oluşturacağından, test edilecek nitelik ve özelliklerin tanımının doğru ve açık olması gerekir. (I)
SPRİNT KOŞULARINDA TESTLER VE ANTRENMAN PARAMETRELERİ
Kontrol Alıştırmaları: Yaş Grupları: Erkekler
10 yaş 11 yaş 12 yaş
|
1- 30 m hız alarak koşu |
4,4-4,5 |
4,1-4,3 |
3,8-4,1 |
|
2- 30 m alçak çıkıştan koşu |
5,4-5,5 |
5,1-5,3 |
4,8-5,0 |
|
3- Durarak Uzun Atlama |
1.85 m |
2.00 m. |
2.10 m. |
|
çömelip, kalkmak gergin sıçrama |
14,0-14,5 |
13,5-14,0 |
13,0-13,5 sn |
|
|
9 yaş |
10 yaş |
11 yaş |
|
1- 30 m hız alarak koşu |
4,5-4,6 |
4,3-4,4 |
4,1-4,3 sn |
|
2- 30 m alçak çıkıştan koşu |
5,5-5,6 |
5,3-5,4 |
5,1-5,3 sn |
|
3- Durarak uzun atlama |
1.60 m |
1.75 m |
1.90 m |
|
4- Zaman içinde 10 defa çömelik |
|
|
|
|
durumdan gergin sıçrama |
14,0-14,5 |
13,5-14,0 |
13,2-13,5 sn |
|
|
|
|
|
|
|
ERKEKLER |
1-12 |
12-13 |
13-14 |
14-15 yaş |
|
Durarak 3 adım atlama |
6.00-6.10 |
6.50-6.80 |
6.80-7.00 |
7.00-7.40 m |
|
Durarak Uzun Atlama |
2.00-2.20 |
2.20-2.30 |
2.30-2.40 |
2.40-2.50 |
|
Takozdan 30 m. |
5.0 |
4.8 |
4.7-4.6 |
m. 4.6-4.5 sn |
|
Hızlanarak 30 m |
4.0 |
3.8 |
3.7-3.6 |
3.6-3.5 sn. |
|
Takozdan 60 m |
9.0 |
8.6 |
8-4-8.2 |
8.2-8.0 sn |
değerlendirme (12-13 YAŞ)
|
GÖSTERMELER (KIZLAR) |
zayıf |
iyi |
mükemmel |
|
Durarak 3 adım atlama |
5.40 |
6.00 |
6.20 |
|
Durarak Uzun Atlama |
1.60 |
2.00 |
2.10 |
|
30 m süratli adımlama |
7.8 |
7.7 |
7.1 |
|
30 m adım sayısı (en az) |
16 |
16.5 |
14 |
|
Takozdan 30 m |
5.2 |
5.0 |
4.8 |
|
Hızlanarak 20 m. |
3.6 |
3.4 |
3.3 sn |
|
Destek Safhasındaki zaman |
0.115 |
0.105 |
0.10 sn |
TEST DEĞERLERİ
|
TESTLER |
10-12 |
13-15 |
16-17 |
18-19 |
20 Yaş |
|
60 m |
9.0-8.6 |
7.6-7.4 |
7.2-7.0 |
6.9-6.8 |
6.65-6.55 sn |
|
100 m |
- |
11.8-11.6 |
11.3/0 |
10.7/5 |
10.35/2 |
|
200 m |
- |
24.0/23.7 |
22.8/5 |
21.5/0 |
20.7/4 |
|
Takozdan 30 m |
5.0 |
4.6/4 |
4.3/2 |
4.15/05 |
3.95/85 |
|
Hızlanarak 30 m |
4.0 |
3.3/1 |
3.1/0 |
2.85/80 |
2.75/70 sn |
|
150 m |
- |
18.2/0 |
17.1/06.7 |
16.8/15.8 |
15.2/0 |
|
300 m |
- |
40.2/39.2 |
37.2/36.2 |
35.8-2 |
33.4-32.6 |
|
D.Uzun Atlama |
2.30-40 |
2.50-60 |
2.80-85 |
2.90-3.00 |
3.00-10 m |
|
D. Üç adım atlama |
6.50-80 |
7.40-80 |
8.00-20 |
8.50-9.00 |
9.50-1000m |
|
10 Adım |
- |
26-28 |
31-32 |
34-35 |
35-36 |
Sovyetler birliğinde temel seçmede ve ön seçmede kullanılan testler:
8 Temel seçmedeki Testler: (8
yaşlar)
a- Boy-kilo
b- 30 m ayaktan çıkışla
c- Cooper testi veya koşu bandı
d- Harvvard step testi veya PWC 170 testi
e- D. Uzun Atlama
f- Gözlem (Genel Durum)
8 Ön seçmedeki testler (10 Yaşlar): Çocuk iki sene çalıştırıldıktan sonra aynı testlerden geçirilir. Derecelerin kalitesinden çok gelişim yüzdeleri daha anlamlıdır.
(Çocuklarda yürüyen koşu bandı, max V02 ölçüm testinde
daha iyi sonuç vermektedir. Maksimal eforun tehlikeli olabileceği durumda PWC
170 testini tercih edin.)
TEST DEĞERLERİ: TEMEL SEÇMEDE: ÖN SEÇMEDE
60 m. 9.2 9.0-8.6
30 m. Takozdan 5.3 5.0
Durarak uzun atlama 2.00-2.20 2.30-2.40
Durarak üç adım atlama 6.00-6.10 6.50-6.80
Hızlanarak 30 m. Koşu
4.3 4.0
Antrenörler İçin Sprint Standartları:
Valentin Petrosky sprinterlerin gelişiminde kullanılmak üzere bir tablo geliştirilmiştir. Buradaki veriler zamanın en iyi sprinterlerinin yarışmalarda elde ettikleri derecelere göre geliştirilmiştir.
30 m Hız Alarak – 30 m Takozlu – 100 m Takoz – 200 m Takoz – D. 10 Adım
|
|
+-0.1 sn |
+-0.1 sn |
+- 0.2 sn |
+-0.2 sn |
Atlama (cm) |
|
2.2 |
3.5 |
6.5 |
10.1 |
20.2 |
9.70+-0.20 |
|
2.6 |
3.5 |
6.6 |
10.3 |
|
|
|
2.7 |
3.7 |
6.7 |
10.5 |
21.0 |
|
|
2.8 |
3.8 |
6.8 |
10.7 |
21.4 |
|
|
2.9 |
3.9 |
6.9 |
10.9 |
22.0 |
8.80+-0.2 |
|
3.0 |
4.0 |
7.0 |
11.1 |
22.5 |
|
|
3.1 |
4.1 |
7.2 |
11.3 |
23.2 |
|
|
3.2 |
4.2 |
7.4 |
11.6 |
23.8 |
|
|
3.3 |
4.3 |
7.6 |
12.0 |
24.5 |
8.25+-0.4 cm |